Moja babcia mieszka w domu szeregowym z lat sześćdziesiątych. Jej dom został tak zaprojektowany, że na parterze nie uwzględniono WC. Babcia ma 91 lat. Większość dnia spędza w salonie, niestety, za każdym razem, kiedy chce się udać do łazienki, musi wejść na pierwsze piętro lub zejść do piwnicy. Nie muszę tłumaczyć, jak bardzo jest to dla niej uciążliwe. Podpowiedzcie mi, gdzie na parterze urządzić małą łazienkę, w której znajdzie się kabina prysznicowa, mała umywalka i sedes?
Segment jest wąski, ma dość typowy układ: na poziomie parteru mały wiatrołap, kuchnia z oknem od frontu, w środkowej części domu schody (przy nich jest miejsce na stół, który nie mieści się w kuchni), w głębi obniżony o dwa stopnie i zajmujący całą szerokość domu pokój dzienny. Najbliższa łazienka jest na piętrze albo w piwnicy przy wejściu z garażu. Czy uda się zbudować dodatkową łazienkę na parterze?
  |
| Parter domu szeregowego naszej Czytelniczki. Na tej kondygnacji nie ma łazienki. Czy można ją zbudować? Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Propozycja pierwsza – w miejscu szaf
Małą łazienkę można wcisnąć pomiędzy kuchnię a miejsce na stół, likwidując wbudowane w ścianę szafy. Miejsca tam jest naprawdę niewiele. Wygospodarowane pomieszczenie nie ma regularnego kształtu. Nową ścianę kuchni wypycha w stronę łazienki wnęka na lodówkę, a jej skośny fragment umożliwia dojście do drzwi do piwnicy. Kuchnia została wyraźnie zmniejszona. Uda się ją jednak sensownie urządzić, a może nawet poprawić – przenosząc zlew pod okno i przesuwając kuchenkę tak, żeby było obok niej miejsce na odstawienie garnków. Za drzwiami do piwnicy zyskujemy podręczny kącik gospodarczy, w którym zmieści się szczotka do zamiatania, odkurzacz albo wieszak na ścierki. Pociechą po stracie szaf musi być płytka szafa na wierzchnie ubrania umieszczona naprzeciwko drzwi do łazienki. Jednak taka łazienka to minimum – nie jest zbyt wygodna, zwłaszcza dla starszej osoby.
 |
| Propozycja pierwsza – łazienka w miejscu szaf. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Propozycja druga – na wprost wejścia
Podłużna, wąska łazienka mogłaby także zostać zbudowana wzdłuż bocznej ściany na wprost wejścia do domu. Argumentem za takim usytuowaniem jest miejsce pionu kanalizacyjnego.
Łazienka w tym miejscu zamyka i tak ciasną strefę wejściową i zawęża przejście do salonu. Ale w domu, w którym jest tak niewiele miejsca, czasem lepiej nawet oddzielić strefę wejściową, niż zostawić wszystko otwarte na przestrzał, szczególnie jeśli pokój dzienny pełni także funkcję sypialni. Nowa łazienka zasłania widok na pokój od wejścia – może zasłonić miejsce na tapczan czy łóżko. Przy jej krótszej ścianie od strony drzwi wejściowych znalazłoby się miejsce na szafę.
Przy okazji można poprawić wejście do piwnicy, aby nie prowadziło przez kuchnię. Kuchnia jest zmniejszona, ale w gruncie rzeczy poprzednio była tylko pozornie większa, skoro jej część służyła jako droga do piwnicy i z garażu. Stół został lepiej związany z kuchnią, stoi bliżej niej. Wolna przestrzeń u góry, między biegami schodów (tak zwana dusza) daje dodatkowy oddech. Miejsce przy schodach spełnia funkcję komunikacyjną, zapewnia dostęp do wszystkich pomieszczeń: kuchni, schodów, łazienki, salonu, piwnicy. Taki „węzeł komunikacyjny” skraca domowe drogi. Sąsiedztwo stołu i drzwi do łazienki może nie jest najszczęśliwsze, ale bez kompromisów się nie obędzie.
 |
| Propozycja druga – łazienka na wprost wejścia. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Propozycja trzecia – gdy łazienka musi być większa
Oba poprzednie warianty zakładały, że łazienka może zająć tylko minimum miejsca. Problem w tym, że minimalna łazienka może nie być wystarczająco wygodna dla starszej osoby. Łazienka, z której korzysta osoba niepełnosprawna, powinna być przede wszystkim szersza.
Odstęp między urządzeniami sanitarnymi musi być większy po to, aby ułatwić poruszanie się między nimi i pomoc drugiej osoby. Zamiast zamkniętej kabiny prysznicowej lepiej zastosować otwarty natrysk z odpływem wody w podłodze.
Taka łazienka mogłaby zająć obecne miejsce stołu przy schodach. W kuchni trzeba by wygospodarować miejsce do jedzenia przy blacie.
Nie jest to koniec przystosowania mieszkania do potrzeb niepełnosprawnego członka rodziny – w tym domu zarówno wejście, jak i obniżony poziom podłogi salonu nie sprzyjają osobom, które mają kłopoty z poruszaniem się.
 |
| Propozycja trzecia – łazienka zamiast stołu przy schodach. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
O tym, że w domu jest za mało łazienek, właściciele przekonują się najczęściej wtedy, kiedy pojawia się potrzeba wydzielenia niezależnego mieszkania, podziału domu, wzrasta liczba domowników albo w rodzinie ktoś staje się mniej sprawny. Urządzenie dodatkowej łazienki łączy się z przebudową, podczas której nie da się uniknąć trudnych kompromisów. Zwłaszcza w małych domach, w których problem ten występuje najczęściej.
Kłopoty z brakiem łazienki uczą, żeby budując nowe domy, zachować zasadę – łazienka na każdej kondygnacji!
Na ratunek małej łazience
Standardowe elementy wyposażenia łazienki gwarantują wygodę i są łatwo dostępne.
Są jednak także urządzenia o nietypowych wymiarach, które przydają się w szczególnych sytuacjach, ułatwiają urządzenie łazienek małych, ciasnych, utworzonych dzięki przebudowie.
Umywalka
Może być naprawdę mała.
 | |  |
| MERIDIAN, ROCA. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki | | NOVA, KOŁO. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Przy minimalnych wymiarach umywalki wygodniejsze mogą być te z baterią umieszczoną z boku.
 | |  |
| NOVA, KOŁO. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki | | IBIS, ROCA. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Czasami najlepszym rozwiązaniem jest umywalka bardzo płytka, ale szeroka.
 |
| RENOVA nr 1, KERAMAG. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Mało miejsca zajmują umywalki narożne, które mogą być symetryczne...
 |
| ESTUDIO, ROCA. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
...a także asymetryczne, lewe lub prawe.
 | |  |
| IMPULS, KOŁO. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki | | JOLY, KERAMAG. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Miska ustępowa
Standardowa ma długość około 70 cm, licząc od ściany. Jeśli zastosuje się miskę podwieszaną, samo urządzenie może mniej wystawać do środka pomieszczenia, ale powierzchnia łazienki pomniejszona zostanie o grubość ścianki ukrywającej stelaż i zbiornik. Kiedy liczy się każdy centymetr, godny polecenia jest kompakt minimum.
 |
| NOVA PICO, KOŁO. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Kabina prysznicowa
Standardowa wielkość to 90 cm x 90 cm.
W małych łazienkach często wygodniej jest zastosować kabinę narożną półokrągłą lub pięciokątną niż kwadratową.
 |
| Akcent, KOŁO. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Nietypowe kabiny zajmą jeszcze mniej miejsca.
 | |  |
| PICCOLO Sky, DUSCHOLUX. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki | | PICCOLO, DUSCHOLUX. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Brodzik
Do bardzo małej łazienki lepiej wybrać otwarty brodzik niż zamkniętą kabinę prysznicową.
 |
| STANDARD, KOŁO. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Wanna
Do kąpieli w pozycji siedzącej wystarczy krótka wanna.
 | |  |
| SELENA, CERSANIT. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki | | Banaseo CONTESA, ROCA. Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Przy zestawianiu urządzeń warto pamiętać, że krawędź umywalki może nachodzić do 5 cm na wannę.
 |
| Autor: Agnieszka Sternicka , Marek Sternicki |
Jeśli planujesz budowę dodatkowej łazienki w domu, pamiętaj: (md)
- najlepiej urządzić ją w pomieszczeniu bezpośrednio nad istniejącą łazienką lub kuchnią (w pobliżu pionu kanalizacyjnego);
- pomieszczenie przeznaczone na łazienkę powinno mieć oddzielny kanał wentylacji grawitacyjnej zakończony kratką wentylacyjną. Jeśli nie ma, może da się wykonać otwór w ścianie zewnętrznej i zamontować w nim mały wentylator osiowy włączany ręcznie lub automatycznie (na przykład sterowany czujnikiem wilgotności); takie rozwiązanie nie zastąpi wentylacji grawitacyjnej, ale przynajmniej częściowo rozwiąże problem;
- długość niewentylowanego podejścia do miski ustępowej nie może być większa niż 1 m, a podejścia do umywalki, zlewu lub bidetu – 3 m (dla rury odpływowej o średnicy 0,04 m i 0,05 m) i 5 m (o średnicy 0,07 m);
- poziome odcinki przewodów kanalizacyjnych muszą być prowadzone ze spadkiem w kierunku pionu kanalizacyjnego, dlatego znaczne oddalenie od pionu brodzika lub wanny będzie wymagało również znacznego ich podniesienia ponad poziom podłogi w łazience lub wykucia bruzd w podłodze;
- jeśli pomieszczenie na dodatkową łazienkę jest oddalone od pionu kanalizacyjnego, odpływy z zainstalowanych w niej przyborów sanitarnych można podłączyć do urządzenia rozdrabniająco-przepompowującego, a dopiero z niego do kanalizacji.