  | |  |
| Dach pokryty starymi płytami azbestowo-cementowymi. Autor: Mariusz Bykowski | | Ten sam dach po zamontowaniu płyt bitumicznych w systemie Onduline Tile. Autor: Mariusz Bykowski |
Zachowaj środki ostrożności. Espert radzi (Robert Więcek, kierownik serwisu technicznego Onduline)
Wykonując wszystkie prace związane z renowacją starego dachu pokrytego eternitem, należy pamiętać o przestrzeganiu przepisów BHP:
- o ile nie jest to konieczne, nie należy czyścić mechanicznie powierzchni płyt azbestowych,
- wszelkie prace związane z obróbką azbestu (cięciem, przybijaniem itd.) powinny być wykonywane w odzieży ochronnej i maskach przeciwpyłowych,
- przy renowacji starego pokrycia azbestowego można dodatkowo położyć na całej powierzchni eternitu paroizolację,
- jeśli stare pokrycie eternitowe jest bardzo zniszczone, przed zamocowaniem kontrłat należy nawiercić w nim otwory (wbijanie gwoździ może spowodować pęknięcie płyty, a tym samym pylenie szkodliwych dla zdrowia włókien azbestu).
Konstrukcja pod nowe pokrycie
KontrłatyW dolnych falach starego poszycia z falistych płyt azbestowo-cementowych mocujemy kontrłaty. Powinny wystawać około 5 mm ponad wierzchołki górnych fal płyty. Rozpoczynamy od przybicia skrajnych kontrłat (na brzegach połaci) oraz kilku pośrednich, mocowanych pomiędzy nimi (mniej więcej co 5 m).
 | |  | |  |
| Najlepiej przykręcić kontrłaty przez poszycie do starej konstrukcji więźby dachowej. Autor: Mariusz Bykowski | | W trzech miejscach pomiędzy kontrłatami (pod kalenicą, na środku połaci i wzdłuż krawędzi okapu) rozciągamy żyłkę, która wyznaczy wysokość wszystkich kontrłat. Autor: Mariusz Bykowski | | Autor: Mariusz Bykowski |
 | |  | |  |
| Kolejne kontrłaty montujemy w co czwartej dolnej falii starego pokrycia - mniej więcej co 75 cm. Autor: Mariusz Bykowski | | Jeżeli nierówności na starym pokryciu są znaczące, do wyrównania płaszczyzny ułożenia kontrłat używamy klinów lub podkładek drewnianych. Autor: Mariusz Bykowski | | Jeśli kontrłata nie jest z jednego kawałka, trzeba bardzo starannie wypoziomować połączenia listew. Autor: Mariusz Bykowski |
WARTO WIEDZIEĆ
Jeśli nie wyrównamy kontrłatami starych nierówności – po ułożeniu płyt bitumicznych będzie wyraźnie widać, że dach jest krzywy.
Łaty Do kontrłat przybijamy łaty o przekroju 4 x 5 cm. Rozstaw łat zależy od nachylenia połaci dachu. Przy spadku w granicach 20-30% łaty rozstawiamy co 33 cm, przy spadku powyżej 30% – co 35 cm. Pomiędzy łatami i kontrłatami powstanie przestrzeń umożliwiająca wentylację połaci. Powietrze będzie się dostawać pod pokrycie przy okapie i wydostawać przy kalenicy.
 | |  |
| Na kontrłaty nabijamy łaty. Aby ułożyć je w równej odległości, najlepiej posłużyć się przyciętymi na odpowiednią długość rozpórkami. Autor: Mariusz Bykowski | | Nabijanie łat rozpoczynamy od okapu. Autor: Mariusz Bykowski |
 | |  |
| Odległość między pierwszym a drugim rzędem łat należy zmniejszyć o grubość deski okapowej (2 cm), którą wzdłuż okapu przybijemy do kontrłat. Pomniejszony rozstaw łat dla spadku poniżej 30% wynosi więc 31 cm. Autor: Mariusz Bykowski | | Wyłaz dachowy i świetlik powinny wystawać ponad połać dachu minimum 9-10 cm. W przeciwnym wypadku woda spływająca po połaci będzie się dostawać na poddasze. W miejscu, gdzie ma być wyłaz, trzeba zamontować drewniany kołnierz. Autor: Mariusz Bykowski |
WARTO WIEDZIEĆ
Łaty i kontrłaty, na których będzie układane nowe pokrycie, powinny być przed montażem zaimpregnowane preparatem przeciwgrzybicznym.
Wzmocnienia okapu i kosza
 | |  |
| Do pierwszego rzędu łat przybijamy deski okapowe. Autor: Mariusz Bykowski | | W koszu do górnych fal starego poszycia przybijamy łaty koszowe. Są to dwie listwy, które będą oparciem dla obróbki kosza. Autor: Mariusz Bykowski |
Nowe pokrycie
Obróbka kosza
 | |  |
| Zaczynając od dołu (nigdy odwrotnie), montujemy obróbkę kosza. Autor: Mariusz Bykowski | | Kolejne arkusze układamy z zakładem co najmniej 10 cm. Autor: Mariusz Bykowski |
WARTO WIEDZIEĆDo obróbki kosza zamiast elementów systemowych możemy wykorzystać pasy blachy szerokości 60-100cm.
Płyty
Arkusze łączymy między sobą na zakład szerokości jednej fali, a kolejny pas układamy z zakładem odpowiednim dla danego spadku połaci: dla spadku do 30% zakład ten wynosi 17 cm, dla spadku powyżej 30% – 15 cm. Do cięcia płyt używamy zwykłej piły do drewna lub piły mechanicznej. Przed przystąpieniem do pracy ostrze piły należy posmarować olejem.
 | |  |
| Przed położeniem pierwszego rzędu płyt trzeba wykonać obróbkę blacharską deski okapowej. Obróbkę mocujemy do czoła deski, a potem przybijamy do łaty poprzez arkusze pierwszego rzędu płyt. Pod fale płyty będzie wpływało powietrze potrzebne do wentylacji pokrycia. Autor: Mariusz Bykowski | | Arkusze płyty układamy z przesunięciem, zaczynając od okapu. Montowanie ich w kierunku przeciwnym do przeważających porywów wiatru zabezpiecza przed odrywaniem się płyt. Arkusze pierwszego rzędu mogą wystawać poza linię okapu nie więcej niż 7 cm, aby niepodparta płyta nie ugięła się pod ciężarem śniegu i lodu. Autor: Mariusz Bykowski |
WARTO WIEDZIEĆ
Kolejne arkusze można też łączyć haczykami montażowymi, w które wsuwa się kolejne rzędy płyt. Haczyków nie można stosować w pierwszym rzędzie płyt.
 | |  | |  |
| Płyty przybijamy do łat gwoździami systemowymi SAVE TOP z polietylenową podkładką. Autor: Mariusz Bykowski | | Aby ochronić gwoździe przed wodą, na ich łby nakładamy nakładki. Autor: Mariusz Bykowski | | Skrajne arkusze płyty dochodzące do kosza razem z obróbką przybijamy do łat koszowych. Szerokość kosza (odległość między brzegami płyt na sąsiednich połaciach) powinna wynosić około 20 cm. Autor: Mariusz Bykowski |
WARTO WIEDZIEĆPodczas wbijania gwoździ należy przestrzegać kilku zasad:
- gwoździe wbijamy zawsze w górną część każdej fali,
- arkusze mocujemy tylko do dolnej łaty, układając kolejną warstwę arkuszy, przybijamy je do poprzedniej warstwy i łaty pod spodem,
- górną krawędź ostatniego rzędu, tuż pod kalenicą, przybijamy dopiero po przybiciu deski kalenicowej i położeniu gąsiora.
 | |  | |  |
| Gwoździe mocujące. Autor: Mariusz Bykowski | | Autor: Mariusz Bykowski | | Autor: Mariusz Bykowski |
Wykończenie dachu
Obróbka krawędzi
Jest kilka sposobów wykończenia deski szczytowej. Właściciel domu zdecydował się na systemowy element obróbki. Najlepszy efekt uzyskamy, jeśli łączenia arkuszy obróbki będą się pokrywały z łączeniami sąsiadujących płyt dachowych.
 | |  | |  |
| Do szczytu połaci mocujemy wiatrownicę. Górna krawędź tej deski powinna się znajdować w tej samej linii co górne fale płyty. Autor: Mariusz Bykowski | | Podobnie jak przy obróbce kosza zaczynamy ją układać od dolnej krawędzi pierwszego arkusza płyt. Kolejny element obróbki powinien zachodzić co najmniej 10 cm na poprzedni. Autor: Mariusz Bykowski | | Od góry obróbkę mocujemy do łat poprzez pas płyt falistych, z boku – do wiatrownicy. Aby dach ładnie wyglądał, gwoździe wbijamy w tej samej linii co gwoździe na arkuszach połaci. Autor: Mariusz Bykowski |
Gąsiory
Aby zapewnić szczelność pokrycia, kalenicę wykańczamy bitumicznymi gąsiorami. Układamy je z minimum 12-centymetrowym zakładem, powinny też zachodzić 18 cm na płyty dachowe.
 | |  | |  |
| W kalenicy na łaty nabijamy deski. Autor: Mariusz Bykowski | | Gąsiory mocujemy do łat przez płyty. Autor: Mariusz Bykowski | | Gąsior zawsze nakrywa wiatrownicę. Między dolnymi falami płyty a gąsiorem istnieje pustka powietrzna zapewniająca prawidłową wentylację. Autor: Mariusz Bykowski |
Obróbka wokół komina
 | |  | |  |
| Arkusze płyt wokół komina powinny być równo docięte. Autor: Mariusz Bykowski | | Oklejamy je samoprzylepną bitumiczną taśmą uszczelniającą (dostępne szerokości taśmy: 7,5-30 cm). Autor: Mariusz Bykowski | | Na taśmę można też położyć obróbkę bitumiczną w kolorze dachu. Autor: Mariusz Bykowski |
WARTO WIEDZIEĆZamiast samoprzylepnej taśmy i obróbki bitumicznej wokół komina można wykonać tradycyjną obróbkę blacharską.
 |